به گزارش روابط عمومی دانشکده طب سنتی ایرانی دانشگاه علوم پزشکی کرمان، دکتر "محبوبه رئیس زاده" در این خصوص گفت: حکمای ایرانی بر این باور بودند که همانگونه که پیدایش بیماری نیاز به علت دارد، تندرستی نیز بدون تدبیر و رعایت اصول شش گانه، پایدار و برقرار نمی ماند.
وی افزود: حکما این شش اصل را تحت عنوان "سته ضروریه" می شناختند که عبارتند از: هوا، خوردنی ها و آشامیدنی ها، حرکت و سکون بدنی، خواب و بیداری، استفراغ (به معنی فراغت یافتن و آسوده شدن از مواد زاید و سمی از طریق دفع از راه های طبیعی) و احتباس (نگهداری مواد حیاتی در بدن) و رویدادهای نفسانی.
این متخصص داروسازی سنتی همچنین بیان کرد: براساس اصول طب سنتی ایرانی یکی از مهم ترین راه ها برای نگهداری تندرستی، به کاربستن تدابیر متناسب با فصل (توجه به اصل هوا) است.
وی ادامه داد: در کشورهایی چون ایران به ویژه در استان کرمان فصل تابستان متناظر با عنصر آتش است و مزاجى گرم و خشك دارد اما در جاهایی مانند هندوستان و نواحى ساحلى که بارش ها در تابستان هم وجود دارد دارای مزاج گرم وتر است.
وی اضافه کرد: در این فصل به دلیل گرمی هوا معمولا تولید خلط صفرا در بدن بیشتر می شود و می تواند در گرم مزاجان، جوانان و کسانی که شغل آن ها در معرض آفتاب است در صورت عدم رعایت تدابیر مربوط به فصل، مشکلاتی را ایجاد کند.
این عضو هیئت علمی درباره افرادی که تدابیر فصل تابستان را رعایت نمی کنند هم گفت: هوای گرم منجر به گرایش خون به سطح بدن، سرخ شدن رنگ پوست، گشاد شدن منافذ پوستی، افزایش تعریق و در نهایت سردی باطن و ضعف و سستی در دستگاه گوارش می شود. با ادامه این وضعیت قوا و افعال طبیعی ضعیف می شوند، اشتها کاهش می یابد و بیماری های مزمن عود می کنند.
وی بیان کرد: البته همین هوای گرم تابستان می تواند برای سرد مزاجان و افراد سالمند که بیماری های با طبع سرد چون پارکینسون، روماتیسم و شلی اندام ها و فلج دارند مفید باشد.
رئیس زاده در خصوص خوردنی ها و آشامیدنی ها در فصل تابستان هم گفت: حکمای ایرانی بهترین خوراک های تابستانه را خوراک هایی می دانستند که ضمن برخورداری از اعتدال و لطافت و سبکی، طبعی سرد و تر داشته باشند.
وی افزود: در تابستان، بایستی از خوردنی ها و آشامیدنی های گرم و خشک مانند ادویه ،سس، چربی و شیرینی و همچنین غذاهای سنگین و دیر هضم مانند فست فودها پرهیز کرد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: مصرف غذاهای کبابی و سرخ کردنی و همچنین گوشت های گرم مانند گوشت شتر و گوشت های غلیظ مانند ماهی و گاو در تابستان مناسب نیستند.
این عضو هیئت علمی درباره استفاده ازنوشیدنی ها هم در این فصل گفت:
- از آب یا نوشیدنی های خنک استفاده کنید نه نوشیدنی های بسیار سرد و یا حاوی یخ.
- به هنگام عطش، در نوشیدن عجله نکنید و آب را بسیار آرام و جرعه جرعه میل کنید.
وی نکات دیگری هم در خصوص نوشیدنی ها و خوراکی های مناسب این فصل عنوان کرد و گفت: نوشیدنی ها و خوراکی های مناسب این فصل عبارتند از:
-استفاده از آش های با طبع سرد مانند: آش سماق، آش دوغ، آش گشنیز، آش آلو یا انار، آش جو و ....
- استفاده از آبغوره(بی نمک)، آبلیمو، سرکه، آلوبخارا، لیموعمانی، زرشک، گردغوره، سماق، پودر تخم گشنیز، کدو و ... در طبخ یا هنگام مصرف غذاها.
- استفاده از عرقیات خنک مانند عرق کاسنی، شاهتره، عرق بید و.....
- دمنوش های دارای طبع خنک مانند دمنوش بنفشه، عناب، زرشک و همچنین انواع شربت های با طبع سرد.
- مصرف میوه های میخوش مانند آلو، آلبالو، گیلاس و همچنین خیساندن دانه های لعاب دار مانند اسفرزه یا به دانه.
این متخصص داروسازی سنتی در ادامه، تدابیر دیگری هم برای این فصل بیان کرد و گفت:
- خواب کافی، فعالیت بدنی و ورزش سبک و محدود، دوش گرفتن با آب ولرم، روابط زناشویی در حد اعتدال، استفاده از لباس های نخی و خنک و همچنین پرهیز از استرس به ویژه خشم و غضب از دیگر تدابیر این فصل می باشد.